Ενότητα 2η : Ζωή με νόημα στον κόσμο – 3 : Ζωή με ευθύνη για την κτίση

Οικολογία και Θεολογία 

Ενότητες προς μελέτη : 

  1. Από την Παλαιά Διαθήκη για την κτίση
  2. Λατρεία – Ευχές για την κτίση
  3. Βιωματικές εμπειρίες των αγίων πατέρων της Ορθόδοξης Εκκλησίας
    1. Η σχέση του Οσίου Σιλουανού του Αθωνίτη με την κτίση 
      1. Ο Γέροντας φρόντιζε ακόμα και για τα φυτά. Πίστευε πως κάθε κακομεταχείριση που τα βλάπτει είναι αντίθετη με τη διδαχή της χάρης. Θυμάμαι μια φορά που βάδιζα μαζί του το μονοπάτι που οδηγούσε από τη Μονή στο καλύβι, όπου πέρασα ένα έτος. Αυτή η καλύβα απέχει περίπου ένα χιλιόμετρο από το μοναστήρι. Ο Γέροντας ερχόταν να δει την κατοικία μου. Κρατούσαμε ραβδιά, όπως συνηθίζεται στις ορεινές περιοχές. Και στις δυο πλευρές από το μονοπάτι φύτρωναν αραιά ψηλά αγριόχορτα. Με τη σκέψη να μην αφήσω τα χόρτα να κλείσουν το μονοπάτι, χτύπησα με το ραβδί ένα βλαστό στην κορφή του, ώστε να εμποδίσω την ωρίμανση των σπόρων. Η χειρονομία μου φάνηκε βάναυση στον Γέροντα και κούνησε ελαφρά με αμηχανία το κεφάλι του. Κατάλαβα τι σήμαινε αυτό και ντράπηκα. Ο Γέροντας έλεγε πως το Πνεύμα του Θεού διδάσκει τη συμπόνια για όλη την κτίση, ώστε να μην κόβουμε ούτε τα φύλλα του δέντρου χωρίς ανάγκη. «Να, ένα πράσινο φύλλο πάνω στο δέντρο, και συ το έκοψες χωρίς ανάγκη. Αν και δεν είναι αμαρτία, πώς να το πω, προκαλεί οίκτο. Η καρδιά που έμαθε ν’ αγαπά, λυπάται όλη την κτίση». [Αρχ. Σωφρόνιος του Έσσεξ, Ο Γέροντας Σιλουανός του Άθω

2. Συνάντηση με ένα αηδονάκι : Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης (σ. 27-28) :

3. «Να αγαπάτε τα δέντρα»

4.  Ο Αγιος Μόδεστος και τα ζώα : Κάλλιστος Ware, «Διά της Δημιουργίας στον Δημιουργό», σελ. 29

Η ευχή του Αγίου Μόδεστου για τα ζώα Κύριε Ιησού Χριστέ, Εσύ που είσαι ο Θεός μου, γεμάτος ελεημοσύνη και Πανάγαθος, Εσύ που με σοφία δημιούργησες ολόκληρο τον κόσμο, που μπορούμε να συλλάβουμε με τον νου και τις αισθήσεις μας. Εσύ που όλα τα δημιουργήματά Σου τα πλημμυρίζεις με τα ελέη Σου. Εσύ που με την πανάγαθη Πρόνοιά Σου για όλα προνοείς και για όλα σου τα κτίσματα, άυλα ή υλικά, λογικά ή άλογα, έμψυχα ή άψυχα, από το πρώτο μέχρι το τελευταίο φροντίζεις […] Σε Σένα λοιπόν δέομαι, Δέσποτα Πανάγαθε και Ποιητή του παντός, και Σε, που είσαι ο αίτιος της ζωής, ικετεύω. Άκουσε με ευμένεια την προσευχή μου αυτή και διώξε κάθε θανατηφόρα ασθένεια και κακό από τα βόδια, τα άλογα, τα γαϊδούρια, τα μουλάρια, τα πρόβατα, τις κατσίκες, τις μέλισσες και τα υπόλοιπα ζώα, όσα χρειάζονται στη ζωή τους οι δούλοι Σου, που επικαλούνται Εσένα, που δίνεις όλα τα καλά και το όνομά μου. [.…]

Ναι, Κύριε Ιησού Χριστέ, λυπήσου τα σπλάχνα Σου τα ίδια και ελέησε τα ζώα που πάσχουν, καθώς θερίζονται από το δρεπάνι του θανάτου. Και επειδή δεν μπορούν να μιλήσουν, μόνο με τα μουγκανίσματα και τις γοερές και άναρθρες φωνές μιλούν για τα βάσανα και τον πόνο τους, ώστε να τραβήξουν την συμπάθεια όσων έχουν λόγο […]

5. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Δημήτριος για την κτίση :

Ας θεωρήσουμε τους εαυτούς μας, ο καθένας ανάλογα με τη θέση του ή τη θέση της, ως προσωπικά υπεύθυνους για τον κόσμο, που μας εμπιστεύτηκε ο Θεός. Ό,τι προσέλαβε ο Υιός του Θεού και το έκανε σάρκα Του μέσα από την Ενσάρκωσή Του, δεν θα έπρεπε [να επιτρέψουμε] να χαθεί. Αντίθετα, θα έπρεπε να γίνει ευχαριστιακή προσφορά στον Δημιουργό ένας ζωοποιός άρτος, από τον οποίο θα μεταλαμβάνουν εν δικαιοσύνη και αγάπη όλοι∙ ένας δοξαστικός ύμνος για όλα τα πλάσματα του Θεού.

Δραστηριότητες για την εμπέδωση της ενότητας

Άσκηση 1, σελ. σχ. βιβλίου 29 : Υπογραμμίστε στα κείμενα των ψαλμών τα ρήματα που φανερώνουν:

  • Πώς ενεργεί ο Θεός μέσα στην κτίση;
    • Τι δείχνουν για τη σχέση Θεού – κτίσης;
    • Βρείτε τις θεολογικές αλήθειες στα μαθήματα της Α’ Γυμνασίου στην ιστοσελίδα : www.2gympsilkalymn.wordpress.com.
  • Δημιουργήστε μία δράση στα www.learningapps.org αντιστοίχισης των κειμένων των ψαλμών και των απαντήσεων που δώσατε στα ερωτήματα α και β και των θεολογικών αληθειών για τη δημιουργία της κτίσεως (οδηγίες θα βρείτε στη σελίδα Γ’ Γυμνασίου, αφού πατήσετε το σύνδεσμο της τηλεκπαίδευσης στο www.sch.gr., στα δεξιά της ιστοσελίδας)
  • Κατόπιν γράψτε δύο παραγράφους με τα συμπεράσματά σας .
  • Έπειτα διαλέξτε την εργασία δύο συμμαθητών σας και αξιολογήστε τις με επιχειρήματα. Καλή διασκέδαση!

Άσκηση 2 και 3 , σχ. βιβλίου, σελ. 29: Ποια απάντηση δίνουν στα ερωτήματα : οι άγιοι

  • ο άγιος Μόδεστος, ο Γέροντας Σιλουανός, ο άγιος Πορφύριος, ο Κάλλιστος Γουέαρ και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Δημήτριος;
  • Με τα κείμενα των παραπάνω Οσίων γερόντων δημιουργήστε μία άσκηση αντιστοίχισης με δωράκι στην ψηφιακή πλατφόρμα learningapps. Κατόπιν ανεβάστε φωτογραφία οθόνης στην ηλεκτρονική τάξη σας.

Δημιουργούμε ένα έργο ζωγραφικής εμπνευσμένο από τα κείμενα της ενότητας με θέματα (Άσκηση 4, σελ. 29) :

  • Τη σχέση ανθρώπου – κτίσης
  • Το σύγχρονο οικολογικό πρόβλημα
  • Οικολογία και Θεολογία

και εμπλουτισμένο με τους δικούς σας προβληματισμούς. Το έργο σας να αναρτηθεί στην ηλεκτρονική τάξη, στην ανάλογη εργασία. Κατόπιν να διαλέξετε την εργασία δύο συμμαθητών σας και αξιολογήστε τις.

Σχολιάστε