ὁποιονδήποτε λόγο δὲν ἦταν παρόντες, λαμβάνονταν σοβαρὰ ὑπόψιν τὰ συγγράμματά τους καὶ ἡ διδασκαλία τοὺς μέχρι σημείου, ὥστε ὁλόκληρη ἡ ἕκτη Οἰκουμενικὴ Σύνοδος νὰ υἱοθετεῖ γνῶμες καὶ κανόνες τοῦ Μεγάλου Βασιλείου καὶ νὰ γράφει στὸν 102ο κανόνα της ὅτι διατυπώνει τὴν ἀπόφασή της: «καθὼς ὁ ἱερὸς ἠμᾶς ἐκδιδάσκει Βασίλειος».
Τοιουτοτρόπως ἡ Ἱερὰ Παράδοση βάσει πάντοτε τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ τῆς Ἀποστολικῆς
Παραδόσεως καὶ τῆς λατρευτικῆς ζωῆς τῆς ὁλοένα ἀναπτυσσομένης Ἐκκλησίας ὁλοκληρώθηκε
καὶ συμπληρώθηκε τὸν ὄγδοο αἰώνα μὲ τὴν ἕβδομη Ἁγία καὶ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο τῆς Νί
καιας τὸ 787 μ.Χ.. Ἔτσι σύμφωνα μὲ τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὴ διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ τῆς Ἀποστολικῆς Παραδόσεως ἀπαρτίσθηκε ἡ ἱερὴ Ἐκκλησιαστικὴ Παράδοση, ἡ ὁποία περιλαμβάνει καὶ μερικά τα ὁποῖα δὲν ἀναφέρονται μὲν συγκεκριμένα στὴν Ἁγία Γραφή,
εἶναι ὅμως σύμφωνα μὲ τὴ διδασκαλία της.
Τι περιλαμβάνει η ΙΕΡΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Ἡ Ἱερὴ Παράδοση περιέχει ὅ,τι διαλαμβάνει καὶ διδάσκει καὶ ἡ Ἁγία Γραφή, ἀλλὰ καὶ κάτι
περισσότερο, μερικὰ πού, ὅπως καὶ παραπάνω εἴπαμε, δὲν τὰ ἔχει ἡ Ἁγία Γραφή. Νὰ ἀναφέρουμε
μερικὰ πρὸς κατατόπισή μας. Τὸ νὰ κτίζουμε τὶς ἐκκλησίες μας καὶ νὰ προσευχόμαστε κατὰ
Ἀνατολᾶς δὲν τὸ λέει ἡ Γραφή, εἶναι τῆς Παραδόσεως. Ὁμοίως τὸ νὰ κάνουμε τὸ σημεῖο τοῦ
Σταυροῦ, καὶ αὐτὸ τῆς Παραδόσεως εἶναι. Ἡ τέλεση τοῦ Βαπτίσματος, ὅπως γίνεται, ἡ εὐλ
ογία τοῦ ὕδατος τῆς ἱερῆς κολυμβήθρας, ὁ νηπιοβαπτισμός, ἡ χρίση τοῦ βαπτιζομένου μὲ ἅγιο ἔλαιο, ἡ τριττὴ κατάδυση στὸ νερὸ τῆς κολυμβήθρας, ἡ χρίση καὶ σφράγιση τοῦ βαπτισθέντος μὲ τὸ Ἅγιο Μύρο, τῆς Παραδόσεως εἶναι καὶ αὐτά. Ἀπὸ τὴν Παράδοση ἐπίσης εἶναι
ὁ τρόπος, κατὰ τὸν ὁποῖο τελεῖται ἡ θεία Λειτουργία, ὅπως καὶ οἱ διάφοροι λειτουργικοὶ τύποι, οἱ εὐχὲς τῆς ἁγίας Ἀναφορᾶς καὶ τοῦ καθαγιασμοῦ τῶν Τιμίων Δώρων, ὁ τρόπος τῆς κοινωνίας τῶν πιστῶν. Ἀκόμη οἱ νεκρώσιμες ἀκολουθίες, τὰ μνημόσυνα, τὰ μνημονεύματα ζώντων καὶ τεθνεώτων καὶ ἄλλα. Ὅλα αὐτὰ τὰ διδασκόμαστε ἀπὸ τὴν ἄγραφη, ὅπως ἦταν στὴν ἀρχή, Παράδοση. Καὶ γιὰ τὰ μνημόσυνα λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: «Οὐκ εἰκῆ ταῦτα (ὄχι δηλαδὴ τυχαία καὶ ἄσκοπα) ἐνομοθετήθη ὑπὸ τῶν Ἀποστόλων τὸ ἐπὶ τῶν φρικτῶ
ν μυστηρίων μνήμην γίνεσθαι τῶν ἀπελθόντων».
Αὐτὴ λοιπὸν ἡ Ἱερὴ Παράδοση, ἡ ὁποία περιλαμβάνει τὴν Ἀποστολικὴ Παράδοση καὶ τὴν
Ἐκκλησιαστικὴ Παράδοση, εἶναι ἡ δεύτερη πηγὴ τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως. Σὰν ἐπίλογος καὶ
ἐπισφράγιση τρόπον τινὰ τῆς Ἱερῆς Παραδόσεως τέθηκαν ἀπὸ τὴν ἕβδομη Οἰκουμενικὴ Σύνοδο οἱ
ἑξῆς λόγοι: «Οἱ προφῆται ὡς εἶδον, οἱ Ἀπόστολοι ὡς ἐδίδαξαν, ἡ Ἐκκλησία ὡς παρέλαβεν, οἱ
Διδάσκαλοι ὡς ἐδογμάτισαν, ἡ Οἰκουμένη ὡς συμπεφώνηκεν… ὁ Χριστὸς ὡς ἐβράβευσεν, οὕτω
φρονοῦμεν, οὕτω λαλοῦμεν, οὕτω κηρύσσομεν… Αὕτη ἡ πίστις τῶν Ἀποστόλων, αὕτη ἡ πίστις τῶν Πατέρων, αὕτη ἡ πίστις τῶν Ὀρθοδόξων, αὕτη ἡ πίστις τὴν οἰκουμένην ἐστήριξε».
Τὴν Ἱερὴ αὐτὴ Παράδοση, ἔτσι ὅπως διαμορφώθηκε ὁριστικὰ καὶ τελικὰ καὶ ἔκλεισε μὲ τὴν
ἕβδομη Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, μόνο ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἔχει ὡς πηγὴ τῆς διδασκαλίας τῆς
γνήσια καὶ ἰσόκυρή της Ἁγίας Γραφῆς. Μόνο ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Διότι οἱ μὲν Προτεστάντες
ἔχουν ἀπορρίψει τελείως τὴν Ἱερὴ Παράδοση καὶ ἀρκοῦνται μόνο στὴν Ἁγία Γραφή. Καὶ ἐπειδὴ δὲν ἔχουν ὡς ὁδηγὸ τῆς ἑρμηνείας τῆς Ἁγίας Γραφῆς τὴν Ἱερὴ Παράδοση, ἔχουν περιπέσει σὲ πλῆθος κακοδοξιῶν καὶ εἶναι διηρημένοι σὲ ἑκατοντάδες κοινοτήτων καὶ παραφυάδων. Οἱ δὲ
Ρωμαιοκαθολικοὶ (Παπικοὶ) καὶ μετὰ τὴν ἕβδομη Οἰκουμενικὴ Σύνοδο πρόσθεσαν νέα δόγματα, τὰ ὁποῖα ἢ εἶναι σαφῶς ἀντίθετα πρὸς τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ τὴν Ἱερὴ Παράδοση (ὅπως εἶναι τὸ δόγμα τους ὅτι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἐκπορεύεται «καὶ ἐκ τοῦ Υἱοῦ», τὸ περίφημο filioque), ἢ δὲν μαρτυροῦνται καὶ δὲν στηρίζονται οὔτε στὴν Ἁγία Γραφὴ οὔτε στὴν Ἱερὴ Παράδοση τῶν ὀκτῶ πρώτων αἰώνων.
Μόνο λοιπὸν ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἔχει τὶς δύο αὐτὲς θεῖες καὶ οὐράνιες πηγὲς τῆς
διδασκαλίας της, τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ τὴν Ἱερὴ Παράδοση. Καὶ ἡ μὲν Ἁγία Γραφὴ εἶναι γνωστὴ σὲ ὅλους. Τῆς δὲ Ἱερῆς Παράδοσης συντομότατη καὶ περιληπτικὴ ἔκθεση εἶναι τὸ ἱερὸ Σύμ
βολο τῆς Πίστεως, τὸ «Πιστεύω».
(Ἀπὸ τὴν ἔκδοση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἠλείας ποὺ ἔχει τίτλο: “ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΚΑΤΗΧΗΣΗ”)