Πνευματική Γεωγραφία – Παναγία της Τήνου

Η Παναγία της Τήνου δεν είναι απλά μια εκκλησία. Είναι ένα ίδρυμα, που από τα αφιερώματα των πιστών κάνει πλούσιο ευαγές έργο, εκδίδει υποτροφίες και βοηθάει τον ανώνυμο πιστό.

Δεν ανήκει στην Εκκλησία της Ελλάδος, αλλά διοικείται από επιτροπή με πρόεδρο τον εκάστοτε Μητροπολίτη Κυκλάδων. Η Εκκλησία της Παναγίας της Τήνου είναι ένας πασίγνωστος προορισμός των απανταχού Χριστιανών. Η εικόνα της θεωρείται θαυματουργή. Χιλιάδες πιστοί έχουν καταθέσει περιγραφές θαυμάτων από την ημέρα της εύρεσης της Θείας Εικόνας μέχρι σήμερα. Η εύρεση της εικόνας και η νεότερη ιστορία του Ελληνικού έθνους πάνε χέρι – χέρι. Η εύρεση της θείας εικόνας Της το 1823 θεωρήθηκε θεϊκός οιωνός για το δίκαιο της Επανάστασης.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ

Το ιστορικό της Εύρεσης

Ο Ναός κτίστηκε στο σημείο που βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, μετά από οράματα μίας απλής και ταπεινής μοναχής, της Αγίας Πελαγίας. Η Αγία Πελαγία για τρεις συνεχόμενες εβδομάδες (Κυριακή, 9, 16, 23/7/1822), έβλεπε στον ύπνο της την Παναγία να της ζητά να οργανώσει ανασκαφές για να εντοπίσει την Εικόνα Της που είναι θαμμένη στον αγρό του Αντ. Δοξαρά, στη Χώρα. Η Αγία Πελαγία συνοδεία της Ηγουμένης της Μονής ειδοποιεί τον Μητροπολίτη Γαβριήλ της Τήνου, ο οποίος προσκαλεί τον λαό της Τήνου στον Μητροπολιτικό Ναό των Ταξιαρχών, παρακαλώντας τον να συνδράμουν, για τον σκοπό αυτό, σε χρήμα ή και σε εργασία. Ο λαός πρόθυμα άρχισε τις ανασκαφές στις αρχές Σεπτεμβρίου 1822 από τις οποίες αποκαλύφθηκαν ο αρχαίος ναός του Διονύσου και ο ναός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Ωστόσο δεν βρέθηκε κανένα ίχνος εικόνας πράμγα που επισκίασε το θετικό κλίμα και οδήγησε τον κόσμο σιγά σιγά στην εγκατάλειψη του εγχειρήματος. Όσο οι εργασίες δεν έφερναν αποτέλεσμα, ο λαός χλεύαζε και κατηγορούσε την Πελαγία ως ονειροπόλα. Οι εργασίες επαναλαμβάνονται με περισσότερη οργάνωση και πείσμα και στις 30/1/1823, η αξίνα του Δημ. Βλάσση προσκρούει στο θαυματουργο εικόνισμα.

Το χρονικό ανέγερσης του Ναού

Μετά την εύρεση της Θείας Εικόνας ακολούθησε η οικοδόμηση του Ιερού Ναού. Απαιτούνταν μεγάλες ποσότητες μαρμάρων οι οποίες κατά κύριο λόγο μεταφέρονταν από τη γειτονική Δήλο. Απαιτούνταν επίσης και μεγάλος αριθμός εργατών επεξεργασίας και τοποθέτησης μαρμάρων, αλλά κυρίως πολλά χρήματα η έλλειψη των οποίων έφερνε πολλές φορές σε αμηχανία τους επιστάτες του έργου που δυσκολεύονταν να πληρώσουν στο τέλος της εβδομάδας, εργαζόμενους και υλικά. Ως εκ θαύματος όμως πάντοτε κάθε πρόβλημα αντιμετωπιζόταν με τη γενναία συνδρομή σε εργασία και χρήμα τόσο του Τηνιακού λαού όσο και ολόκληρου του Χριστιανισμού σε Ελλάδα και εξωτερικό. Μέχρι τα μέσα του 1832 είχε ανεγερθεί η ανατολική πτέρυγα του συγκροτήματος, το τμήμα ανατολικά του καμπαναριού και το τμήμα ανατολικά της κεντρικής εισόδου. Το σύνολο των εργασιών ανέγερσης ολοκληρώθηκε το 1880.