Διαγώνισμα Ενδεικτικό για τις εξετάσεις Ιουνίου 2016 για την Α΄ Γυμνασίου

Διαγώνισμα ενδεικτικό για τις Εξετάσεις Ιουνίου 2016 – Α΄ Γυμνασίου

1/.   Να γράψετε στην κόλλα σας τους ορισμούς των εννοιών : α) ευλογία,  β) προτύπωση.

Απάντηση :   α) Ευλογία του Θεού στην Παλαιά ∆ιαθήκη σηµαίνει ότι ο Θεός προσφέρει ένα δώρο ζωής στους ανθρώπους.

β) προτύπωση : Στη ζωή της Εκκλησίας κάποια γεγονότα της Παλαιάς Διαθήκης θυμίζουν γεγονότα της Καινής Διαθήκης. Η χριστιανική Εκκλησία θεωρεί ότι ορισμένα γεγονότα της Παλαιάς Διαθήκης μοιάζουν με κάποια γεγονότα της Καινής Διαθήκης που βέβαια θα συμβούν πολύ αργότερα. Μοιάζουν μάλιστα τόσο πολύ σαν – κατά κάποιον τρόπο – να είναι εικόνες τους. Όλα αυτά τα γεγονότα ήταν για κείνους προεικονίσεις και γράφτηκαν για να μας νουθετήσουν.         

2/. Απαντήστε σύντομα τί σημαίνουν οι προτυπώσεις : α) Επίσκεψη του Θεού στον Αβραάμ, β) Κλίμακα του Ιακώβ, γ) Διάβαση της Ερυθράς Θαλάσσης,  δ) Τρεις παίδες εν καμίνω. 

Απάντηση : α) Στην επίσκεψη του Θεού στον Αβραάμ (φιλοξενία του Αβραάµ) η Εκκλησία είδε την πρώτη φανέρωση της Αγίας Τριάδας. Έτσι η Ορθόδοξη Εκκλησία εικονίζει την Αγία Τριάδα µε τη σκηνή της «φιλοξενίας του Αβραάµ».

β) Στο όνειρο του Ιακώβ η σκάλα ένωνε τον ουρανό με τη γη, το Θεό με τους ανθρώπους. Στην ορθόδοξη χριστιανική παράδοση η Παναγία σχετίζεται με την Κλίμακα του Ιακώβ. Στον Ακάθιστο Ύμνο μάλιστα η Θεοτόκος υμνείται ως «κλῖμαξ ἐπουράνιος δι’ ἧς κατέβη ὁ Θεός».

γ) Η Διάβαση της Ερυθράς θάλασσας δείχνει τη σωτηρία από την καταστροφή ενός λαού, του Ισραηλιτικού και συμβολίζει το ιερό βάπτισμα που μας κάνει πολίτες της Βασιλείας του Θεού.

δ) Οι τρεις παίδες εν τη καμίνω συμβολίζουν την Ανάσταση του Χριστού, διαβάζεται η ιστορία τους το Μεγάλο Σάββατο και προετοιμάζουν τους πιστούς να γευτούν τη χαρά τους που λυτρώθηκαν και ζουν αιώνια ευτυχισμένοι.

3/.  Τι γνωρίζετε για α) τους ψαλμούς, β) τα βιβλία της Σοφίας;

Απάντηση : α) Το βιβλίο των ψαλμών, το πιο γνωστό και αγαπητό βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης περιέχει 150 ψαλμούς όπου μέσω αυτών ο πιστός πολύ συχνά αινεί, ευλογεί, δοξάζει τον Θεό. Ομολογεί, δηλαδή, ότι αναγνωρίζει τις ευεργεσίες και τις δωρεές που ο Θεός του προσφέρει και τον ευ. χαριστεί γι’ αυτές. Με άλλα λόγια είναι μια φωνή ευγνωμοσύνης του ανθρώπου προς τον Πλάστη του, επειδή νιώθει την ανάγκη να έχει μια ζωντανή σέση μαζί του.

β)  Σε όλους τους λαούς της εποχής, όπως και στον Ισραήλ αναπτύχθηκε ένα ιδιαίτερο φιλολογικό είδος η Σοφία που περιέχει συλλογές παροιμιών, συμβουλών και γνωμικών που αναφέρονται σε πρακτικά θέματα της καθημερινής ζωής κι επιχειρούν να απαντήσουν στο ερώτημα «πώς πρέπει να ζούμε;»

4/.   Ποιο είναι το νόημα του Πάσχα; Ποιες οι διαφορές του Εβραϊκού από το Χριστιανικό Πάσχα; (ονομαστικά).

Απάντηση : Το γεγονός της Εξόδου σημάδεψε όσο κανένα άλλο την ιστορία και τη θρησκεία των Εβραίων. Γι’ αυτό και ό,τι έκαναν εκείνη τη νύχτα, τότε που ο Κύριος ξαγρύπνησε … για να βγάλει το λαό του από την Αίγυπτο, συνεχίζουν να το επαναλαμβάνουν κάθε χρόνο μέχρι και σήμερα. Εκείνο το βράδυ κάθε οικογένεια πρόσφερε ως θυσία στο Θεό ένα αρνί για τη σωτηρία όλου του λαού. Το έφαγαν, χωρίς να σπάσουν τα κόκαλά του, μαζί με άζυμο* ψωμί και πικρά χόρτα. Έτσι και σήμερα, κάθε εβραϊκή οικογένεια γιορτάζει το Πάσχα στο σπίτι της. Δειπνούν τρώγοντας αρνί, άζυμο ψωμί και πικρά χόρτα και θυμούνται τα σπουδαία γεγονότα της Εξόδου. Η γιορτή του Πάσχα (στα εβραϊκά Πεσάχ, που σημαίνει διάβαση) είναι η μεγαλύτερη γιορτή των Εβραίων και διαρκεί μαζί με την Εβδομάδα των Αζύμων οκτώ μέρες.
Οι Χριστιανοί, όταν γιορτάζουν το δικό τους Πάσχα, θυμούνται τον Ιησού Χριστό, που με τη Σταύρωση και την Ανάστασή του τους ελευθέρωσε από κάθε κακό, από την αμαρτία και το Θάνατο/Διάβολο και τους χάρισε αιώνια ζωή σώματος και ψυχής. Τρώνε ψητό αρνί, σύμβολο του αθώου Χριστού που θυσιάστηκε για μας, ψωμί με προζύμι, που συμβολίζει ολόκληρη την ανθρώπινη φύση και κρασί που μαζί με το ψωμί εικονίζουν την Θεία Κοινωνία που ήδη στην Θεία Λειτουργία έχουν κοινωνήσει. Έτσι μετέχουν στην Αναστάσιμη ζωή που μας χάρισε ο Σωτήρας Χριστός.

5/.  Κυκλώστε το σωστό και μεταφέρετε την απάντηση στην κόλλα σας με τη μορφή α/σωστό, β/λάθος, κλπ.

α.  Ο Χριστός µε τη διδασκαλία και τη ζωή του ερμήνευσε στους ανθρώπους τα γεγονότα της Παλαιάς ∆ιαθήκης.                                                      [Σ]       Λ

β.  Σε όλους τους λαούς της εποχής, όπως και στον Ισραήλ αναπτύχθηκε ένα ιδιαίτερο φιλολογικό είδος η Σοφία που περιέχει συλλογές παροιμιών, συμβουλών και γνωμικών που αναφέρονται σε θεωρητικά θέματα της καθημερινής ζωής κι επιχειρούν να απαντήσουν στο ερώτημα «γιατί πρέπει να ζούμε;». Σ         [Λ]

γ. Ο Σαμουήλ θεώρησε την απαίτηση των Ισραηλιτών για απόκτηση βασιλιά ασέβεια προς τον Κύριο γιατί πίστευε ότι ο Θεός ήταν το μοναδικό στήριγμα του Ισραήλ από την εποχή της Εξόδου.                                                [Σ]       Λ

δ. Οι πέτρινες πλάκες με το Δεκάλογο φυλάχτηκαν σε ένα κιβώτιο από επιχρυσωμένο ξύλο, την «Σκηνή του Μαρτυρίου», που ήταν κατασκευασμένη έτσι ώστε οι Ισραηλίτες να μπορούν να τη μεταφέρουν στις μετακινήσεις τους όπου κι αν πήγαιναν. Σ         [Λ]

ε. Ο Ηλίας έζησε την ταραγμένη εποχή του βασιλιά Αχαάβ. Σ΄ όλη του τη ζωή αγωνιζόταν κατά της ειδωλολατρίας και του θρησκευτικού συγκρητισμού. Περιόδευε ακούραστα σε όλη την Παλαιστίνη, με την ψυχή του γεμάτη εμπιστοσύνη στο Θεό.       [Σ]       Λ            

6/    Τι γνωρίζετε για τους Προφήτες και το έργο τους; Απαντήστε σύντομα.    

Απάντηση : Οι προφήτες αποστέλλονταν να μεσολαβήσουν ανάμεσα στον αληθινό Θεό και τους ανθρώπους. Όμως ένα τέτοιο έργο δεν ήταν εύκολο! Γι’ αυτό και κάποιοι στην αρχή δίσταζαν. Τελικά, ωστόσο, όλοι εμπιστεύονταν απόλυτα το Θεό, ξεπερνούσαν τους φόβους τους και βροντοφώναζαν με τόλμη το θέλημά του. Πάντοτε άρχιζαν το κήρυγμά τους με τα λόγια: «Τάδε λέγει Κύριος..»» ή «Λόγος Κυρίου.. .».  β) Μοναχικές φωνές που αποκάλυπταν την κρίση της εποχής τους. Οι προφήτες, με τη φώτιση του Θεού, μπορούσαν να βλέπουν σε βάθος τα πράγματα και να συνειδητοποιούν τι πραγματικά συνέβαινε στην εποχή τους. Αντιλαμβάνονταν δηλαδή τα σημάδια του ηθικού ξεπεσμού και της διαφθοράς, ακόμη κι όταν όλες οι συνθήκες της εποχής φαίνονταν ιδανικές. Αναγνώριζαν τι δεν πήγαινε καλά και ποιοι κίνδυνοι παραμόνευαν τους Ισραηλίτες. Επιπλέον, συναισθάνονταν τις καταστροφικές συνέπειες που θα ακολουθούσαν για τη ζωή του κράτους και των ανθρώπων. Όλα αυτά τα αποκάλυπταν με τα κηρύγματά τους, χωρίς δισταγμούς και μισόλογα, προσπαθώντας έτσι να «ανοίξουν τα μάτια» των συμπατριωτών τους. Έλεγχαν και προειδοποιούσαν – συχνά με σκληρά λόγια – τους πάντες, χωρίς καμιά διάκριση: τους βασιλείς, τους ιερείς, το λαό. Το αποτέλεσμα ήταν να γίνονται δυσάρεστοι και απειλητικοί. Γι’ αυτό το λόγο γνώρισαν πολλές δοκιμασίες: περιφρονήθηκαν, περιπαίχτηκαν, καταδιώχθηκαν. Κάποιοι μάλιστα θανατώθηκαν. Με τα κηρύγματα τους οι προφήτες είχαν ως κύριο σκοπό να «ξυπνήσουν» τους Ισραηλίτες, ώστε να συναισθανθούν τα λάθη τους και να ξαναφτιάξουν τη σχέση τους με το Θεό. Γι’ αυτό τους καλούσαν να μετανοήσουν και ν’ αλλάξουν τρόπο ζωής. Για να τους καταλαβαίνουν καλύτερα οι σύγχρονοί τους προσπαθούσαν να είναι όσο γίνεται πιο παραστατικοί. Έτσι, άλλοτε χρησιμοποιούσαν στο λόγο τους αφηγήσεις, χρησμούς, ποιήματα και τραγούδια και άλλοτε έκαναν πράξεις με συμβολικό νόημα. Ταυτόχρονα, με κάθε λόγο τους υπενθύμιζαν ότι ο Θεός ως στοργικός πατέρας νοιάζεται για τους ανθρώπους, όσο κι αν αυτοί τον ξεχνούν. Γέμιζαν παρηγοριά τις ψυχές των Ισραηλιτών. Τους διαβεβαίωναν ότι ο Θεός συνεχίζει το σχέδιό του για τη σωτηρία του κόσμου. Έστρεφαν το βλέμμα των ανθρώπων και προς ένα μέλλον μακρινό. Άνοιγαν μπροστά τους ένα παράθυρο ελπίδας, μιλώντας για την εποχή του Μεσσία. Τότε που ο Θεός θα θεραπεύσει, θα παρηγορήσει και θα φωτίσει τα πάντα. Αυτό το μήνυμα της σωτηρίας μάλιστα το απηύθυναν όχι μόνο στους συμπατριώτες τους, αλλά και στις μεταγενέστερες γενιές και σ’ όλη την ανθρωπότητα.

7/    Γιατί ήταν σημαντικός ο Ναός του Σολομώντα για τους Ισραηλίτες;

Απάντηση : Ο Δαβίδ είχε ονειρευτεί να κτίσει ένα ναό για τον Κύριο. Ωστόσο, αυτός που έμελλε να πραγματοποιήσει το όνειρό του ήταν ο γιος του, ο Σολομών. Ο Ναός χτίστηκε στο πιο ψηλό σημείο της Ιερουσαλήμ, πάνω στο λόφο Σιών, δίπλα στο παλάτι του βασιλιά. Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη, ήταν ένα πέτρινο μακρόστενο κτίριο που χωριζόταν σε τρία τμήματα: τον πρόναο, τα Άγια και τα Άγια των Αγίων, όπου φυλασσόταν η Κιβωτός της Διαθήκης. Από τότε και μετά η καρδιά του ισραηλιτικού λαού χτυπούσε στην Ιερουσαλήμ. Οι Ισραηλίτες, όπου κι αν ζούσαν, όταν ήθελαν να προσευχηθούν, στρέφονταν προς τη μεριά της ιερής τους πόλης όπου βρισκόταν ο Ναός του Κυρίου. Ο Θεός βρισκόταν στο Ναό Του, ανάμεσα στο λαό Του και έδινε σιγουριά και ασφάλεια στους Ισραηλίτες.

8/    Περιγράψτε το γεγονός των τριών παιδιών στο καμίνι. Τι συμβολίζουν και γιατί;

Απάντηση : Οι τρεις φίλοι του Δανιήλ, όπως διαβάζουμε στην Παλαιά Διαθήκη, αν και ανατράφηκαν στη βασιλική αυλή, παρέμεναν πιστοί στο Θεό των πατέρων τους και δεν παρασύρθηκαν στην ειδωλολατρία. Όταν κάποτε ο βασιλιάς Ναβουχοδονόσορ τους ζήτησε να προσκυνήσουν το χρυσό άγαλμά του, αρνήθηκαν με τόλμη να το κάνουν. Αγριεμένος τότε ο βασιλιάς διέταξε να τους ρίξουν δεμένους σε πυρακτωμένο καμίνι (εικόνα 1). Όμως μέσα από τις φλόγες αντί για κραυγές και θρήνους, έκπληκτοι τους άκουσαν να δοξολογούν το Θεό:«Εὐλογητός εἶ, Κύριε, ὁ Θεός τῶν πατέρων ἡμῶν … εὐλογεῖτε, πᾶσαι αἱ δυνάμεις Κυρίου, τόν Κύριον.». Τα δεσμά τους μόνο κάηκαν κι αυτοί περπατούσαν  ελεύθεροι (εικόνα 2).  Ο βασιλιάς θαύμασε το συμβάν κι ο θυμός του διαλύθηκε. Κοίταξε μέσα στο καμίνι και είδε κι έναν τέταρτο άνθρωπο με θέα σαν γιο του Θεού (εικόνα 3). Διέταξε, λοιπόν, να τους βγάλουν απ’ το καμίνι και ποτέ κανείς από τους υπηκόους του να μην ξεστομίσει κακό για το Θεό των τριών νέων (εικόνα 4)..
Η Εκκλησία συχνά αναφέρεται σ’ αυτό το γεγονός στην υμνολογία της, επειδή θεωρεί ότι προεικονίζει το Πάθος και την Ανάσταση του Ιησού Χριστού.

9/    Συμπληρώστε τα κενά στο κείμενο των Δέκα Εντολών και γράψτε στην κόλλα σας τις απαντήσεις με τη μορφή 1/……………., 2/…………………, 3/…………….. κλπ.

1. Εγώ είμαι ο Κύριος ο (1) …………θεός……………. σου, που σε έβγαλα από την Αίγυπτο, τον τόπο της δουλείας. Λεν θα υπάρχουν για σένα άλλοι θεοί εκτός από μένα.
2. Μην κατασκευάσεις για σένα (2)………είδωλα…………. και ομοιώματα που έχουν τη μορφή οποιουδήποτε πράγματος που βρίσκεται ψηλά στον ουρανό ή εδώ κάτω στη γη ή μέσα στα νερά, κάτω απ’ τη γη. Αυτά να μην τα προσκυνάς ούτε να τα λατρεύεις…
3. Μην προφέρεις για κανένα λόγο το (3) ……όνομα…. του Κυρίου, του Θεού σου
4. Να θυμάσαι την ημέρα του Σαββάτου, για να την ξεχωρίζεις και να την (4)…αφιερώνεις… στον Κύριο. Έξι μέρες θα εργάζεσαι και θα κάνεις όλες τις εργασίες σου. Αλλά η έβδομη μέρα είναι μέρα ανάπαυσης, αφιερωμένη σ’ εμένα, τον Κύριο, το Θεό σου.
5. Να (5)……τιμάς……. τον πατέρα σου και τη μητέρα σου.
6. Μη (6)……φονεύσεις…….
7. Μη (7) ……μοιχεύσεις…… .
8. Μην (8)……κλέψεις……….
9. Μην καταθέσεις (9)…ψευδή (ψεύτικη)… μαρτυρία ενάντια στους συναν-θρώπους σου.
10. Μην (10) …επιθυμήσεις… τίποτε απ’ ό,τι ανήκει στο συνάνθρωπό σου… .

 ΠΡΟΣΟΧΗ : ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΤΕ  ΣΤΙΣ ΕΞΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΝΝΕΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ.

Καλή Επιτυχία!